ใช้ Facebook อย่างไร ในการสร้าง “นิสัยใหม่” ให้ลูกของคุณ

บทสนทนายามเช้าระหว่าง ลูกชาย กับคุณพ่อ

พ่อ : โตขึ้น ลูกอยากเรียนอะไรอะครับ

ลูก : ผมอยากเรียนด้านโฆษณาอะครับพ่อ

พ่อ : ลูกคงชอบงานที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์อะดิ

ลูก : อ๋อ ป่าวอะครับ ผมชอบ “วิจารณ์” คนอื่นๆอะครับ มันสนุกดี

พ่อ : ??? แล้วทำไมถึงเรียนด้านโฆษณาอะครับ

ลูก : ก็ผมเห็นพ่อ วิจารณ์ ทุกคนบน Facebook อยู่ทุกวันเลยอะครับ ดูแล้วน่าสนุกดี ผมอยากทำได้แบบพ่ออะครับ

พฤติกรรมที่เราทำให้ลูกเห็นอยู่เรื่อยๆ ทุกๆวัน สุดท้ายจะเป็น “นิสัย” ของเค้าได้ในที่สุด 

ทุกวันนี้ Facebook ทำให้เรากล้าแสดงความคิด ความรู้สึก ได้อย่างอิสระ เราคิดน้อยลง ก่อนที่จะลงมือวิจารณ์คนอื่นๆ แม้เราจะไม่ได้รู้เรื่องราวที่แท้จริงเบื้องหลังเหตุการณ์นั้นๆ เลย 

เราแค่รู้สึกเหมือนมี Authority ในการพิพากษาผู้คน อย่างที่เราไม่เคยได้รับมาก่อนที่จะมี Facebook

แต่ พฤติกรรมนี้กำลังสร้าง “นิสัย” ที่ไม่ดีให้กับลูกของเรา ที่เค้าเฝ้ามองดูพฤติกรรมของเราอยู่ทุกๆวัน

จริงๆ แล้ว การสร้าง “นิสัยใหม่ๆ” ต้องใช้เวลาเท่าไหร่กันแน่ … 21 วันแบบที่พูดสอนต่อๆกันมาหรือไม่

Maxwell Maltz เป็นศัลยแพทย์ตกแต่ง(Plastic surgeon) ในปี 1950 เค้าสังเกตว่า คนไข้หลังผ่าตัดจมูก จะใช้เวลาประมาณ 21 วันในการรู้สึกชินกับจมูกใหม่บนใบหน้าของเค้า

นอกจากนี้ ในคนไข้ที่ต้องถูกตัดขา หลังผ่าตัด ผู้ป่วยหลายรายจะยังรู้สึกเหมือนมีขาอยู่ ทางการแพทย์เรียกว่า Phantom limb จนผ่านไปราว 21 วัน ความรู้สึกนี้ถึงจะหายไป

จนในปี 1960 เค้าได้เขียนหนังสือเกี่ยวกับการสร้างนิสัย และพฤติกรรมใหม่นี้ มีชื่อว่า Psycho-cybernetics และหนังสือนี้ก็ฮิตระดับ Blockbuster ด้วยยอดตีพิมพ์กว่า 30 ล้านเล่มเลยทีเดียว

แล้วจริงๆ การสร้างนิสัยใหม่ ต้องใช้เวลาเท่าไหร่กันแน่???

Phillippa Lally เป็นนักวิจัยด้านจิตวิทยาอยู่ที่ University College London ได้ทำการศึกษาว่า จริงๆแล้ว ต้องใช้เวลายาวนานแค่ไหนในการสร้างนิสัยใหม่ๆขึ้นมา และตีพิมพ์ผลการศึกษานี้ลงในวารสาร European Journal of Social Psychology 

How are habits formed: Modelling habit formation in the real world

การศึกษานี้ทำในผู้เข้าร่วมวิจัย 96 คน ต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์ และผู้เข้าวิจัยจะต้องรายงานในแต่ละวันว่าได้ทำพฤติกรรมใหม่ๆนั้นหรือไม่ และทำได้อย่างอัตโนมัติมากน้อยเพียงไร 

พฤติกรรมใหม่ๆนั้นอาจจะเป็นแค่นิสัยง่ายๆ เช่น ดื่มน้ำ 1 แก้วหลังอาหารกลางวัน หรือวิ่งอย่างน้อย 15 นาทีต่อวัน

จากการศีกษานี้พบว่า “โดยเฉลี่ย ต้องใช้ระยะเวลามากกว่า 2 เดือนเพื่อที่จะทำให้พฤติกรรมใหม่นั้นกลายเป็นการกระทำได้อย่างอัตโนมัติ และตัวเลขเฉลี่ยก็คือ อย่างน้อย 66 วัน”

แต่ถ้าจะลงไปในรายละเอียดนั้น ระยะเวลาในการสร้างนิสัยใหม่ๆ ยังขึ้นอยู่กับควายากง่ายของพฤติกรรมใหม่ๆนั้นด้วย ตัวเลขจึงอยู่ระหว่าง 18 ถึง 254 วันตามความยากง่าย และค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 66 วันนั้นเอง

สรุป

1. Facebook เป็นแหล่งปลดปล่อยอิสรภาพในการแสดงความคิด ความเห็น ของเราให้ออกมาได้โดยง่ายกว่าในอดีต เราจึงควรมีสติในการที่จะเมนต์ แชร์ หรือเขียนเรื่องราวใดๆที่จะต้องกระทบไปถึงบุคคลที่สาม ว่า สิ่งที่เราจะเขียนนั้น เป็นเรื่องจริง มีประโยชน์ ไม่เกิดโทษ และเหมาะสมแก่กาลเทศะหรือไม่ ไม่ใช่เพียงแค่ เฮตามกันไป หรือ เขียนแบบนี้รับรองคนถูกใจ(แต่อาจจะไม่ใช่เรื่องถูกต้องจริงๆ) เพื่อหวังยอดไลค์ ให้สมองส่วน Reward center ของเราได้หลั่งโดปามีน แล้วมีความสุขขึ้นในสมองของเรา ที่อาจเรียกได้ว่า คนที่ทำแบบนี้คือ เสพติด Dopamine(Dopamine craving)

2.  การจะสร้างนิสัย หรือพฤติกรรมใหม่ๆ ล้วนต้องใช้เวลา วินัย และความรักความเข้าใจว่า เราจะทำนิสัยใหม่ๆนั้นไปทำไม(Start with Why) ถ้าเรามั่นใจแล้วว่า การสร้างพฤติกรรม หรือนิสัยใหม่ๆนี้ เกิดประโยชน์ ไม่เกิดโทษ เราก็ลงมือทำได้เลย

3. อย่าคาดหวัง Best ว่าภายในเวลาเท่านี้ เท่านั้น เราจะมีนิสัยใหม่ๆเกิดขึ้น หลายครั้ง นิสัยใหม่อาจจะต้องใช้เวลาในการสร้างนานมากกว่า หรือน้อยกว่าที่เราคาดหวังไว้ก็ได้ แต่อย่างน้อย 66 วันคือ ระยะเวลาที่เป็นค่าเฉลี่ย จงมองไปในแต่ละวันว่า เราดีขึ้น(Better) หรือไม่

คิดปรับมุม BrainChef

DoctorT Neuro

ดอกเตอร์ทีนิวโร